Gebelikte (Hamilelikte) İkili Test (Double Test) Taraması Nedir?

İlk trimestr tarama testi (11-14 hafta tarama testi; ikili test)olarak bilinen bu test, gebeliğin 11 ile 14. haftaları arasında yapılan ultrasonografik inceleme ile aynı anda anneden alınan kan örneğiyle yapılan bir tarama testidir.

Sık rastlanılan bazı fetal anormalliklerin (Down sendromu-Trizomi 18-Trizomi 13) o gebelikte var olma riskini gösterir.

Kombine Test (İkili Test - İkili Tarama - İkili Tarama Testi) Nasıl Yapılır ?

Kombine test (daha sık kullanılan diğer adlarıyla ikili test – ikili tarama – ikili tarama testi) anne rahimindeki bebeğin, başta kromozom bozuklukları (kromozom anomalileri) olmak üzere taşıdığı çeşitli riskleri (özellikle Down Sendromu - Mongol bebek) ortaya koymaya yönelik olarak gebelikte yapılan bir tarama testidir. İkili tarama testi, ultrason ölçümü (bebek ense kalınlığı) ve hamile annenin iki kan değerine (HCG ve PAPP-A) bakılmasından oluşur: 1. Bebek ense kalınlığı ölçümü: Gebeliğin 11-14. haftaları arasında, ultrason ile sırt üstü pozisyonda yatarken bebeğin ensesinin arkasındaki saydam alan (Ense kalınlığı – Ense saydamlığı - NT) milimetre cinsinden ölçülür.

2. İkili test: Hamile anneden alınan kan örneğinde HCG ve PAPP-A denilen iki hormon-proteine bakılır. İkili test adı, hamile annenin kanında iki değere bakılmasından gelir. Gerçekte bu testin yalnızca anne kan kısmına bakılmasına ikili test (HCG + PAPP-A) denir. Yanlış olarak ve çok daha sık olarak ikili test, ikili tarama testi veya ikili tarama diye adlandırılsa da testin asıl adı, bu iki kan değerinin (ikili testin), ultrason ile ölçülen bebek ense kalınlığı değeri ile kombine edilmesini ifade eden kombine testtir.

Kombine Test (İkili Test - İkili Tarama - İkili Tarama Testi) Ne Zaman Yapılmalıdır?

Ense kalınlığı (NT) denilen bebek ensesinin arakasındaki saydam alan, gebeliğin 11 – 14. haftası arasında en iyi ölçülebilmektedir. Dolayısıyle ikili test bu gebelik haftaları arasında yapılabilmektedir. İdeali ikili testin, 11. gebelik haftasında yapılmasıdır. İkili tarama testinin 11. hamilelik haftasında Down Sendromu olan bebekleri (mongol bebek) tespit oranı %87 iken, bu oran 14. hamilelik haftasında %79’a iner. Yine de ikili tarama testinin Down Sendromu olan bebekleri (mongol bebek) tespit oranı, üçlü tarama testine göre çok daha yüksektir. Üçlü testte bu oran sadece %65’tir.

Kombine Test (İkili Test - İkili Tarama - İkili Tarama Testi)’nin Down Sendromu Tespit Oranı Nedir ?

Günümüzde kombine test (ikili test - ikili tarama testi - ikili tarama) kromozomal bozukluk olan bebekleri (örn: Down sendromu), tespit edebilmekte kullandığımız bir test olup, yaştan bağımsız olarak tüm hamile anne adaylarına uygulanabilir. Kombine test (ikili test - ikili tarama testi - ikili tarama) ile Down Sendromu olan bebekleri (mongol bebek) doğru saptama olasılığı, annenin yaşı arttıkça artmaktadır. Yani test, yaşı ileri annelerde Down Sendromunu öngörme konusunda, genç annelerde olduğundan daha etkilidir. Örnek verecek olursak; Yaşı 30 olan her 10.000 gebe kadından ortalama 20’si, Down Sendromlu bir bebek (mongol bebek) taşıyor olacaktır. Bu 20 kadına kombine test (ikili test - ikili tarama testi - ikili tarama) uygulanacak olursa, Down Sendromu bu gebelerin 16’sında (%80) saptanacak (test yüksek çıkacak), 4’ünde ise saptanamayacaktır (atlanacaktır). Yaşı 40 olan her 10.000 gebe kadından ise ortalama 150’si, Down Sendromlu bir bebek (mongol bebek) taşıyor olacaktır. Bu 150 kadına kombine test (ikili test - ikili tarama testi - ikili tarama) uygulanacak olursa, Down Sendromu 135’inde (%90)saptanacak ve sadece 15’inde saptanamayacaktır (atlanacaktır). Gebelikte 11. haftada yapılan ikili testte yüksek riskli (pozitif) sonuçların yüzde 5’inde bebek aslında normaldir (ikili testin yanlış pozitiflik oranı: %5'dir). İkili test Down Sendromu ile doğabilecek her 100 bebekten 80-90’ını tespit edilebilmektedir (ikili testin doğru pozitiflik oranı: %80-90'dır).

İkili Test (Kombine Test - İkili Tarama - İkili Tarama Testi) Sonucunuz Yüksek Riskli Değilse?

İkili test sonucunuzda ilgili riskler yukarda belirtilenin üzerinde ise (riskli değil ise) (mesela 1500'de 1) bu durumda aile bilgilendirilerek herhangi bir girişimsel müdahalede bulunulmaz. Bununla birlikte ileri düzey ultrasonografi (ayrıntılı ultrason - detaylı ultrason) ve fetal ekokardiyografi (fetal EKO) tamamlayıcı olarak yapılabilir. Unutulmamalıdır ki gebelikte yapılan hiçbir tarama testi Down Sendromu ve diğer kromozom anomalileri için %100 teşhis edici değildir. Ayrıca gebelikte yapılan hiçbir tarama testi bebekte olabilecek yapısal sakatlıkları göstermez.

Bebekte Down Sendromu (Mongol Bebek) Tanısı Kesin Olarak Nasıl Konulur?

Gebelikteki tarama testi sonuçları (ikili test, üçlü test , dörtlü test), kesin tanıyı değil, olasılığı ya da riski yansıtır. Artmış risk söz konusuysa, kesin tanı için ileri testler yaptırmaya karar verebilirsiniz. İkili test (kombine test - ikili tarama - ikili tarama testi) sonucunda Down Sendromu (mongol bebek) riskiniz 1/300’den fazla ise, veya sadece ultrasonda NT (bebek ense kalınlığı) ölçümü 3mm’den fazla ise, bulunduğunuz gebelik haftası içinde (11-14. haftalar arasında) CVS (koryon villus biyopsisi) yapılarak bebeğinizin kromozom yapısını (gerekirse birkaç günde) öğrenebilirsiniz. bkn CVS